Wanneer begint het leven van een stamcel-embryo?

Een van de thema’s die ik als wetenschapsjournalist al een tijd volg is het ontstaan van (menselijke) embryo’s. Dat was altijd simpel: een embryo ontstaat door de combinatie van een eicel en een zaadcel. Maar de afgelopen jaren zijn er allerlei complicaties ontstaan, deels door nieuwe technieken rond bevruchting, maar vooral door ontwikkelingen in stamcelonderzoek.

Dit blog gaat over dat laatste. In 2017 verscheen er in eLife een artikel van het Amerikaanse MIT, waarin beschreven werd hoe in een kweekschaaltje met zogeheten geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPSC) spontaan een embryo-achtige structuur ontstond. De stamcellen waren ontstaan door het ‘herprogrammeren’ van gewone bindweefselcellen uit de huid. De vraag was wat dit voor structuur is: een embryo, of niet?

Verder lezen

De computer moet op dieet

      Geen reacties op De computer moet op dieet

Op maandag 16 januari verscheen mijn artikel ‘De computer moet op dieet‘ in het Nederlands Dagblad. Sinds kort schrijf ik geen korte nieuwsberichten meer voor de krant, maar duik ik dieper in een onderwerp om naast nieuws ook duiding te geven. Inmiddels zijn er al een aantal artikelen in productie. Welke? Dat blijft nog even onder de pet. Het ND heeft een betaalmuur (ik zeg niet ‘helaas’, want ze moeten hun journalisten ergens van betalen!) maar wie een account aanmaakt kan een aantal artikelen gratis lezen!

Een goed 2023 gewenst – en dit was 2022 voor mij

Nu het einde van 2022 nadert is het mooi om even terug te kijken. Het ‘kantoor’ van Scientific Dutchman (mijn huis dus) is van Roden naar Kampen gegaan. Dit jaar schreef ik zoals gebruikelijk zo’n zeven korte berichten per week over wetenschap voor het Nederlands Dagblad, en daarnaast drie keer per maand een nieuwsbericht voor de website geloofenwetenschap.nl.

Deze stukken waren in het Nederlands, daarnaast schreef ik in het Engels nieuwsberichten voor enkele andere opdrachtgevers. Ik maakte ook SEO webteksten voor een bedrijf dat analytische apparatuur levert (eveneens in het Engels), gaf een lezing over ontwikkelingen in moderne voortplantingstechnologie voor een studentenvereniging en leverde redactionele begeleiding bij subsidieaanvragen.

Volgend jaar zal ik voor het Nederlands Dagblad in plaats van korte nieuwsberichten langere stukken gaan schrijven met meer duiding en analyse. Een mooie uitdaging! Daarnaast heb ik een lezing over geloof en wetenschap voor een kerk in de agenda staan en een gastcollege over wetenschap bij een journalistiek-opleiding.

Als je een nieuwsverhaal of persbericht nodig hebt over een wetenschappelijk onderwerp, neem dan gerust contact op. En als je bezig bent met een (wetenschappelijke) subsidieaanvraag, overweeg dan eens om redactionele begeleiding aan te vragen. Ik zet niet (alleen) de puntjes op de i’s, maar verbeter vooral de ‘verhaallijn’ in de aanvraag en zorg voor een betere leesbaarheid.

Ik wens jullie allemaal een goed en productief 2023!

Een nieuwe uitvalsbasis

      1 reactie op Een nieuwe uitvalsbasis

Sinds de oprichting in 2012 was Scientific Dutchman gevestigd in Roden, noord-Drenthe. Sinds kort is dat veranderd, ik ben verhuisd naar Hanzestad Kampen in Overijssel. Ik blijf nog verbonden met Noord-Nederland via mijn deeltijdaanstelling aan de Rijksuniversiteit Groningen, maar woon nu wat meer naar het midden van het land.

Als zelfstandige op het terrein van wetenschapscommunicatie werk ik al langer overal en nergens, en dat wordt nu alleen eenvoudiger. Een lezing geven in de Randstad was vanuit Roden een hele expeditie, maar is nu eenvoudiger. De nieuwe uitvalsbasis is centraler, en grote delen van Nederland zijn nu in een dik uur bereikbaar.

Verder lezen

Nogmaals: reactie op Christenen Collectief

In een eerder artikel op CIP ging ik in op een aantal stellingen van het Christenen Collectief, een groep die kritisch is op het Nederlandse coronabeleid. Op 4 november plaatsten enkele (anonieme) leden van dit Collectief een reactie op mijn stuk. Helaas staat daar volgens mij onjuist of onvolledige informatie in. In het artikel stellen de auteurs drie kwesties aan de orde, die ik hieronder zal behandelen.

1) Het coronavirus is niet heel gevaarlijk
Volgens de auteurs is het coronavirus niet dodelijker dan de griep. Daarvoor verwijzen ze naar een artikel van John Ioannidis die stelt dat de ‘infection fatality rate’ (percentage sterfgevallen onder geïnfecteerden) ongeveer 0,15% bedraagt, niet veel hoger dan de seizoensgriep. Dit artikel heeft flink wat kritiek van vakgenoten opgeleverd en andere onderzoekers kwamen op veel hogere percentages uit. Een aardig overzicht met achtergrondinformatie over de vergelijking van griep en covid-19 is te vinden bij RTV Noord.

Verder lezen

Een varkensgen met menselijk eiwit en zonder suiker

Als wetenschapsjournalist probeer ik al dik 25 jaar nieuwe ontdekkingen uit de wetenschap op een begrijpelijke manier in nieuwsberichten te presenteren. Dat lukt niet altijd, maar niemand lijkt daar mee te zitten. Het is immers wetenschap, dus eigenlijk hoort het ook onbegrijpelijk te zijn. Een beetje zoals de Latijnse mis: de priester is belangrijk omdat hij onbegrijpelijk is.

Wetenschapsjournalistiek is een specialisme, net als sport of economie. Maar waar de meeste mediabedrijven voor de laatste categorieën doorgaans ook specialisten inhuren, laten ze wetenschap vaak verslaan door algemene verslaggevers die op verwonderde manier een wetenschapper interviewen. Peer Ulijn bij de NOS is een goed voorbeeld. Hij komt, laat de wetenschapper aan het woord en zorgt dat het vooral een beetje grappig blijft. Niets ten nadele van zijn aanpak, het werkt soms best goed, maar stel je eens voor dat het Journaal zo over economie of sport zou berichten.

Verder lezen

Reactie op de statements van het Christenen Collectief over covid-19

Het Christenen Collectief verzet zich tegen de coronamaatregelen. Op hun website spitsen ze dit toe op een aantal punten. Deze punten zijn zeer algemeen geformuleerd, wat niet helpt om er een goed gesprek over te hebben. Toch wil ik graag een algemene reactie geven op de uitspraken die op de website staan.

1) De ziektelast van covid-19 rechtvaardigt de maatregelen niet.
De Nederlandse ziekenhuizen hebben inmiddels een serie golven van coronapatiënten over zich heen gekregen. De ziekenhuisbezetting op zowel verpleegafdelingen als Intensive Care liep sterk op, en dat ondanks allerlei maatregelen die tijdens en na de eerste golf zijn getroffen. Vergelijkbare ontwikkelingen zijn te zien in zeer veel andere landen.

Sars-CoV2 maakt veel mensen ziek, sommige van hen ernstig en een – gelukkig klein – percentage overlijdt er aan. Daarnaast zijn er lange termijn gevolgen (long covid) voor een deel van de patiënten (recente schattingen komen op 5 procent uit). Dit laat zien dat de ziekte wel degelijk ernstig is.

Verder lezen

Nieuwe berichten

      Geen reacties op Nieuwe berichten

Een kort overzicht van wat recente berichten die ik schreef. Voor Chemport Europe maakte ik een bericht over een composteerbaar kunstgrasveld, dat is ontwikkeld door een consortium onder leiding van Senbis Polymer Innovations in Emmen. GreenMaxx met GreenFill vulkorrels is een biologisch afbreekbaar systeem voor sportvelden (Engels).

Voor het online magazine van de Rijksuniversiteit Groningen maakte ik een portret van ingenieur en zoöloog David Lentink. Hij werkt aan biomimetica-projecten, waarin hij inspiratie vanuit de natuur gebruikt voor het ontwerp van, bijvoorbeeld, stillere rotorbladen van drones en windmolens. Lentink werkt sinds kort in Groningen en kwam over vanuit Stanford, VS, omdat hier veel wetenschappers werken met deze combinatie van biologie en techniek. Een aantal van hen staat in korte portretjes onder het bericht.

Voor het Nederlands Dagblad schrijf ik wekelijks een aantal korte berichten over wetenschapsnieuws. Zo is berekend vanaf welke sterren (nou ja, de eventuele planeten rond die sterren) de aarde te zien kan zijn. Of hoe biologisch afbreekbaar plastic, dat doorgaans niet sterk genoeg is voor hergebruik, toch een tweede leven kan krijgen als plasticschuim. En een analyse van DNA uit sedimenten in de Denisova grot, waar de mysterieuze Denisova-mens is ontdekt. Hieruit is af te leiden welke soorten mensen en dieren wanneer in de groot hebben geleefd.

Een leuke mix van berichten, vind ik zelf!

Opinie: Geef jongvolwassenen voorrang bij corona-vaccinatie

Dit korte opiniestuk schreef ik onlangs voor het Nederlands Dagblad. Het is bedoeld voor een de rubriek ‘Ik ben voor’, waarin drie argumenten worden benoemd.

Ik ben er voor om jongvolwassenen sneller te vaccineren tegen corona

1) De jongste groepen volwassenen zijn nu als laatste aan de beurt in de vaccinatiestrategie, omdat hun kans op ernstige ziekte bij besmetting klein is. Maar deze groep heeft juist ruimte nodig om zich te ontwikkelen. Twintigers ontdekken wie ze zijn in de wereld door met anderen om te gaan. Die ervaring is kostbaar voor het hele verdere leven. En denk aan relatievorming – hoe kan je daten wanneer je thuis moet blijven? Of een beginnende relatie opbouwen? Al die ontwikkelingen zijn cruciaal. Vaccinatie geeft ze de benodigde ruimte.

Verder lezen